Foi Becquer o autor do lamento de “Que solos, Dios mio, se quedan los muertos”, e eu quero velo á inversa, pois son eles, os mortos, amigos ou parentes os que, ao irse, nos deixan sos.
Penso isto xa que en moi poucos días me deixaron seis amigos, que son como outras tantas badaladas que resoan na alma para espertarnos a conciencia á realidade última. Soa como o “memento moris” (lembra que has morrer), que os escravos romanos susurraban aos seus señores en momentos de satisfacción extrema, especialmente aos xenerais que chegaban vitoriosos a Roma, e as multitudes os aclamaban con entusiasmo. Era o momento perfecto para contrarrestar a gloria, sempre efémera: ”memento moris”; recorda que es mortal.
No decurso de moi poucos días, fóronse fisicamente do meu entorno cordial Benito Rego Cobo, un home de ciencia e cordialidade (a finais de xaneiro); Isidro Novo, escritor apaixonado; Pepito Marmolero, cantor histórico do Orfeón Lucense; Manuel Díaz Souto, O Neno, historia viva do fútbol afeccionado; Ricardo Couto, en Lalín, vello compañeiro daquela Radio Popular dos anos setenta, e o chairego Anxo Lamas, artista da madeira, que tiña a especial virtude de dar nova vida a vellas madeiras condenadas ao lume, todo un símbolo que concorda á perfección co seu entusiasmo vital, e a moi longa enfermidade que sobre levou cunha forza envidiable.
Agora que “as neves do tempo” xa non platean as miñas sens, a perda dos amigos é especialmente sensible (quizais sexa tamén un algo de egoísmo), porque é difícil que outros amigos veñan suplir, coa intensidade precisa, o baleiro que deixan os que se foron. E cada vez son máis os ocos vitais que noto ao arredor.
Lembro a don Xosé Trapero Pardo cando, aos 94 anos (morreu con 95) me confesaba a súa tremenda soidade porque non tiña “con quen falar”, do seu tempo. Todos os amigos foran desaparecendo en traidora lei natural que acabou por levar a quen seguimos considerando especialmente insubstituíble para a capital lucense, para Castro de Rei, e toda a Terra Chá.
Pero a vida segue, e o exemplo de Anxo Lamas, que se sabía condenado polo cancro ao que venceu en mil batallas, lévanos a lembrar o libro dun famoso ciruxán, Paul Kalanithi, ao que lle diagnosticaron un cancro mortal aos 36 anos, e que deixou como testamento un libro titulado “Lembra que has de morrer; vive!“.
